رابطه ژئومورفولوژی با زمین شناسی و ژئوفیزیک

رابطه ژئومورفولوژی با زمین شناسی و ژئوفیزیک

داده های مربوط به ساختار و دینامیک پوسته زمین که از مطالعات ژئوفیزیکی و زمین شناسی به دست می آیند از عوامل اساسی درمطالعات ژئومورفولوژی به شمار می روند. بدین جهت در علم ژئومورفولوژی برای تفسیر بسیاری ازپدیده ها ناگزیر هستیم که داده ها و دست آوردهای علم زمین شناسی و ژئوفیزیک را مورد استفاده قرار دهیم. برای اینکه روابط بین این علوم واضح تر بیان شود در ابتدا به نحوه استفاده از داده های ژئوفیزیک و زمین شناسی در ژئومورفولوژی اشاره می کنیم:

نقش داده های ژئوفیزیک:

الف) محاسبات تغییر شکل های کنونی، که بوسیله تراز گیری های دقیق و مکرر در مطالعات تکتو دینامیک و عوامل مورفودینامیک مورد استفاده می باشد.

ب) استفاده از داده های مربوط به عدم تعادل، نظیر آنومالی های منفی و مثبت، ضرب شدت جاذبه زمین، که معمولا به طور غیر مستقیم انجام می گیرد، زیرا این آنومالی ها همیشه با تکتودینامیک های موثر مطابقت نمی کنند.

ج) در مورد شناخت پوسته زمین، ضخامت یخچالها، سازندهای آبرفتی و... به روش های ژئوفیزیک، داده هایی فراهم می آید که در ژئومورفولوژی مورد استفاده قرار می گیرد.

نقش داده های زمین شناسی:

الف) اطلاعاتی که درارتباط با نحوه استقرار سنگ ها و برقراری تعادل در آنها به دست می آید و ناشی از ایجاد تعادل در اثر تکتونیک است. همچنین اطلاعاتی که از لیتولوژی حاصل می شود در مطالعات ژئومورفولوژی اهمیت فراوان دارند.

ب) داده هایی که در قلمرو بازشناسی دینامیک زمین، از مطالعات زمین شناسی در شناخت تحول تکتونیکی یک ناحیه فراهم می شود، از دیدگاه ژئومورفولوژی بسیار مهم است.

کاربرد ژئومورفولوژی در مطالعات ژئوفیزیک

ژئومورفولوژی با فراهم آوردن مقدمات لازم جهت استفاده ازروش های پر خرج مانند: سونداژهای باز شناسی که در ژئوفیزیک رایج است و با هدایت آنها از برتری خاصی برخوردار می باشد. به این ترتیب که به کار گیری روش های ژئوفیزیک و سونداژهای بازشناسی به هزینه های بسیار نیاز دارد. با توسل به روش های ژئومورفولوژی می توان محل های مناسبی را انتخاب کرد که احتمال توفیق به کارگیری از روش های مذکور در آن بیشتر باشد. بدین ترتیب از هدر رفتن هزینه های سنگین در اعمال روش های ژئوفیزیک جلوگیری می شود.

کاربرد ژئومورفولوژِی در مطالعات زمین شناسی

زمین شناسانی که اطلاعات کافی از اصول ژئومورفولوژی دارند به کمک داده های حاصل از مطالعات اشکال ناهمواریها، خطوط اصلی اشکال تکتونیک را که از مهمترین موضوعات زمین شناسی است، مشخص می کنند. همچنین کاربرد ژئومورفولوژی در زمین شناسی در تفسیر عکس های هوایی به مظور شناسایی برونزدها اهمیت دارد که به"فتوژئولوژی" معروف است. استفاده از عکس های هوایی بیشتر در مشخص نمودن واحد های لیتولوژیک و وضع استقرار آنها نسبت به هم می باشد و به رخساره و ماهیت سنگها پی میبریم. همچنین در پژوهش های زمین شناسی که بر پایه اصول منطقی استوار باشد، کشف معادن بزرگ مانند: مس،آهن، طلا و نفت و.... به سهولت و به سرعت امکان پذیر می شود.

منبع: پایگاه علوم زمین